تقدیر و تشکر از معلم پیشکسوت نابینایان محمد حسن وجدانی نژاد
تقدیر و تشکر از محمد حسن وجدانی نژاد
مربی و معلم دلسوز و فعال نابینایان
آقای محمدحسن وجدانی نژاد متولد سال 1322 در شیراز است. فارغالتحصیل رشته ریاضیات است. به دلیل نابینایی برادرش و نیازهای دیگر نابینایان به آموزش نابینایان علاقهمند شد و تا بازنشستگی همواره در خدمت این جامعه بوده است.
او در پُستهای مختلف مثل مدیریت مدرسه شوریده در شیراز و مدیریت بخش نابینایان در وزارت آموزش و پرورش خدمت کرده است. نیز جهت بازدید و تجربهآموزی از پروژههای آموزش نابینایان در امریکا، انگلستان و ژاپن به این کشورها سفر کرده و در امریکا یک سال، در انگلستان حدود 2 ماه و در ژاپن یک ماه سکونت داشته است.
اولین مبتکر کوتاه نویسی در ایران
وجدانینژاد وقتی برای فرصت مطالعاتی و فراگیری روشهای نوین تعلیم و تربیت نابینایان به آمریکا و انگلستان رفته بود، متوجه شیوه کوتاهنویسی بریل شد و این تجربه را به ایران منتقل کرد.
قواعد و شیوه کوتاهنویسی خط بریل یکی از ضرورتهای اولویتدار برای نابینایان است. زیرا خط بریل ذاتاً حجیم است و نیاز به مخفف سازی و کاستن از حجم آن دارد تا به هنگام نگارش، خواندن و چاپ آثار بریل در وقت و بودجه صرفهجویی گردد. زبانها و خطهای معمولی به مخفف سازی و کوتاه کردن اقدام میکنند، چه رسد به خط بریل که ماهیتاً حجیم است. برای نمونه دائرۀالمعارفها و دیکشنریها در اول یا آخر به معرفی قواعد کوتاهسازی میپردازند. مثلاً به جای کلمه صفحه، ص؛ کلمه عنوان، ع؛ به جای کلمه تاریخ، تا؛ به جای عبارت دائرۀالمعارف بزرگ اسلامی، دبا؛ به جای دانشنامه ناشنوایان، دنا به کار میبرند. نیز دهها واژه و عبارت پر بسامد و پر مصرف به این روش کوتاه میشود.
آقای وجدانینژاد کتابی از اروپا به نام Prymer آورد که شامل قواعد و شیوه کوتاهنویسی خط انگلیسی بریل بود. این کتاب را به کمک مرحوم همسرش مهرانگیز حسن شاهی به فارسی ترجمه و منتشر کرد. سپس در سال 1362 پروژه کوتاهسازی را شروع کرد و با جذب افراد متخصص صدها ساعت وقت گذاشت و کتابی با عنوان روش کوتاهنویسی خط بریل فارسی در سال 1364 منتشر کرد.
این کتاب نخستین اثر در زمینه کوتاهنویسی خط بریل است. نیز پس از آن هیچ اثر مستقلی منتشر نشده است. از اینرو این کتاب، اولین و آخرین اثر در این حوزه است. و باید آقای وجدانینژاد را نخستین مبتکر کوتاهنویسی خط بریل فارسی بدانیم.
ایشان روزهای دوشنبه و سهشنبه (5 و 6 بهمنماه) مهمان دفتر فرهنگ معلولین بودند. مصاحبهای در چند نوبت و حدود 6 ساعت از ایشان ضبط شد و سعی شد کارهای ابتکاری و خدماتشان ضبط شود و در تاریخ بماند. نیز روشندلان نخبه قم وقتی شنیدند ایشان به قم تشریف آوردهاند، درخواست ملاقات نمودند و بعدازظهر سهشنبه حدود بیست تن از روشندلان قمی پس از نشست با ایشان، یک لوح تقدیر همراه با هدیه و نیز یک لوح تقدیر همراه با یک انگشتر عقیق به خانم ایشان اهداء کردند.
از اینرو مراتب سپاس و قدردانی خود را از مربی شایسته و نمونه آقای محمدحسین وجدانی نژاد و مرحوم همسرشان خانم مهرانگیز حسن شاهی اعلام و ابلاغ نمودند. در نشست روشندلان نخبه با آقای وجدانی نژاد اول آقای محمد نوری مدیر دفتر فرهنگ معلولین درباره ضرورت و اهمیت تشکر و قدردانی از معلمان و مربیان معلولان مطالبی بیان کرد و این جلسه را یک نشست تاریخی دانست.
سپس آقای وجدانی نژاد مطالبی درباره وضعیت نامطلوب آموزش نابینایان و کارهایی که در طول خدمتش داشته، بیان نمود. در ادامه حضار سؤالاتی درباره شیوه آموزش نابینایان پرسیدند و ایشان با سعه صدر پاسخ گفتند.
در مجموع جلسه دوستانه و پرشور، نیز آموزنده و انتقال دهنده تجارب بود.
بسم الله الرحمن الرحيم
چيزي براي عرضه بجز قدرداني و تشكر ندارم و براي هرسوالي در باره روش هاي آموزشي نابينايان و خط نابينايان و وسايل زندگي و آموزشي نابينايان اعلام آمادگي مي نمايم و آمادگي پاسخگويي به سوالات هموطنان دارم آدرس اينترنتي خودم را براي مراجعه هموطنان اعلام مي نمايم mhvojdani@gmail.com ارادتمند محمد حسن وجداني نژاد شيرازي