دکتر عباس ریاضی و اختراع دستگاه کمک به نابینایان

دکتر عباس ریاضی و اختراع دستگاه کمک به نابینایان

عباس ریاضی (متولد 1343) در سال 1363 وارد رشته اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شد و در سال 1369 به عنوان اولین اپتومتریستی که موفق می‌شود در ایران وارد مقطع کارشناسی ارشد بشود در رشته فیزیک پزشکی دانشگاه تربیت مدرس قبول می‌شود و در سال 1371 به عضویت اعضای هیئت علمی دانشگاه بقیة‌اللّه درآمده و دروس فیزیک را برای دانشجویان پزشکی تدریس می‌کند. ایشان همچنین درس فیزیولوژی اپتیک را نیز در دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و ایران تدریس می‌نمود. در سال 1374 با راه اندازی پروژه‌ای در دانشگاه بهزیستی به ساخت وسایل کمک بینایی پرداخت. ایشان در سال 2006 وارد دانشگاه (UNSW) New South Wales سیدنی استرالیا شده و در سال 2010 Ph.D خود را در زمینه کم‌بینایی از آن دانشگاه دریافت نمود. هم اکنون مشغول تدریس در گروه چشم دانشگاه تهران و بیمارستان بقیة‌اللّه است.
به نظر ایشان آمار دقیقی در مورد افراد نابینا و کم‌بینا وجود ندارد. هر ارگانی آمار مربوط به خود را ارائه می‌هد که با ارگان‌های دیگر متفاوت است. اما طبق آمار سازمان بهداشت جهانی به ترتیب افراد نابینا و کم‌بینا یک درصد و دو و نیم درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند. یعنی حداقل 800 هزار نفر و حداکثر 000/2500 نفر می‌باشند. به ویژه آمار دقیقی برای کم‌بینایان نیست و نمی‌توان برنامه‌ریزی دقیقی داشت. ولی دکتر ریاضی با تأسیس رشته کم‌بینایی در ایران تلاش کرده تجارب جهانی را جمع‌آوری و روش‌های جدید را فراگیر کند.
اختراع دکتر عباس ریاضی و کمک به نابینایان
این محقق اخیراً موفق به ثبت اختراع دستگاه سخنگویی جهت کمک به افراد نابینا در تشخیص اشیا و رنگ‌ها ‌شده است. یک دستگاه سخنگوی کمکی برای افراد کم‌بینا و نابینا طراحی و ساخته شده است که دو عملکرد برچسب خوان و تشخیص رنگ را در خود دارد. هدف اصلی از ساخت این دستگاه، ایجاد وسیله‌ای است که بتوان آن را در کشور‌های در حال توسعه و یا محروم با امکانات موجود در آن کشورها و قیمت پایین ساخت.
ویژگی‌های این دستگاه عبارت است از:
– دارای طراحی ساده و استفاده از قطعات در دسترس و بومی و فراوان در بازار کشورهای در حال توسعه.
– استفاده از تکنیک‌های Power Reduction برای کاهش توان مصرفی دستگاه و کارکرد دستگاه برای مدت طولانی.
– قابلیت افزایش عملکرد دستگاه به دلیل برنامه‌پذیر بودن و اتصال LCD به آن.
– چند کاره بودن دستگاه: این دستگاه به طور خاص عملکرد دو دستگاه تشخیص برچسب (Label Detector) و تشخیص رنگ (Color Identifier) را دارا می‌باشد. علاوه بر دو عملکرد بالا، عملکرد دستگاه‌هایی که بر اساس ضبط و پخش صدا کار می‌کنند (مانند لیبل‌های سخنگوی مخصوص قوطی، دستگاه راهنما و یادآورنده مصرف دارو، جا کلیدی سخنگو) را نیز می‌تواند تحت پوشش قرار دهد.
– قابلیت تشخیص برچسب از فاصله 8 سانتی‌متری: پیدا کردن برچسب چسبانده شده بر روی اشیا برای فرد نابینا یا کم‌بینا چالشی بزرگ محسوب می‌شود. بنابراین بر خلاف نمونه‌های موجود در بازار، در این دستگاه با استفاده از تکنولوژی RFID، امکان تشخیص برچسب از فاصله 8 سانتی‌متری و بدون نیاز به تماس دستگاه با برچسب فراهم شده است.
– قابل استفاده بودن برای تمام افراد با ملیت‌ها ‌و زبان‌های ‌مختلف: یکی از مسایلی که در مورد دستگاه‌های سخنگو مطرح است، محدودیت زبان مورد استفاده در آن‌ها می‌باشد. اکثر دستگاه‌هایی که برای افراد کم‌بینا و نابینا در دنیا ساخته شده‌اند (مانند دستگاه تشخیص رنگ)، به زبان انگلیسی و بعضاً به زبانهای پر کاربرد دیگر مانند اسپانیایی، آلمانی و فرانسوی می‌باشند. به همین دلیل دستگاه مطرح شده به صورتی طراحی شده که به جای استفاده از یک صدای پیش فرض برای اعلام رنگ‌ها، از صدای خود فرد استفاده شود. بدین ترتیب که برای یکبار، صداهای مورد نیاز برای رنگ‌ها ‌(که تعداد آن‌ها ‌زیاد نیست) توسط کاربر به دستگاه داده میشود. در نتیجه هر جا که نیاز به پخش صدا باشد، صدای خود فرد پخش میشود.
– اندازه کوچک وقابل حمل.
دکتر ریاضی این دستگاه را در سازمان ثبت اختراعات، به ثبت رسانده است. مجله توان‌نامه برای این استاد سخت‌کوش آرزوی موفقیت بیبشتر می‌نماید. اینگونه استادان مخترع سرمایه ملی ایران هستند که به جای انتخاب کشورهای مدرن، خود را فدایی مردم ایران کرده و با تلاش فراوان به فکر اصلاح امور آنان می‌باشند.
منبع: پایگاه تخصصی اپتومتریست‌های ایران (www.iraneyes.com)، 3 بهمن ماه 1392 و 3 خردادماه 1393