کور حقیقی
کور حقیقی
خواجه عبدالله انصاری
خواجه عبدالله انصاری (متولد هرات در 396- وفات همان‌جا در 481ق) محدث، مفسر، عارف و شاعر ایرانی در علوم قرآن، حدیث، عرفان و فقه از چهره‌های بسیار مشهور و دارای آثار مهم و مؤثر در ادبیات فارسی است. از آثار او است: صد میدان، منازل السائرین، الهی نامه و طبقات الصوفیه.
در آثارش نکات شیرین و آموزنده درباره ناشنوایی و ناشنوایان، نابینایی و نابینایان و دیگر معلولیت‌ها دارد. گاه حکایات مؤثر و مهمی نقل کرده است. حکایت زیر از او است.
درویش تنگدست به در خانه توانگری رفت و گفت: شنیده‌ام مالی در راه خدا نذر کرده‌ای که به درویشان بدهی. من هم درویشم.
خواجه گفت: من نذر کوران کرده‌ام تو کور نیستی.
درویش تأملی کرد و گفت: ای خواجه کور حقیقی منم که درگاه خدای کریم را گذاشته به در خانه چون تو گدایی آمده‌ام. این را بگفت و روانه شد.
خواجه متأثر گشته، از دنبال وی شتافت و هر چه کوشید که چیزی به وی دهد قبول نکرد.
از او بخواه که دارد و می‌خواهد که از او بخواهی؛ از او مخواه که ندارد و می‌ترسد که از او بخواهی.
ملاحظه
1. بین کور حقیقی و کور ظاهری تفاوت است. هر کس چشمش نبیند ولی حقایق را بفهمد، در واقع بینا است. اما آن‌کس که چشمش ببیند ولی حقایق را نفهمد در واقع کور حقیقی است.
2. یکی از ویژگی‌های کور حقیقی اینست که به خداوند اتکال و توکل ندارد و برای مایحتاج زندگی‌اش به جای رفتن به سوی خداوند، به سوی خلق خدا می‌رود.
3. عرف عمومی مردم نگاهی محدود به معلولین و نابینایان دارند و آنان را مستحق نذورات و کمک‌های مالی می‌دانند. در صورتی‌که معلولین دیدگاهی بلند و قلبی عارفانه دارند.
4. باید تلاش کرد فرهنگ سازی کرد و نظر عمومی مردم را نسبت به معلولین تغییر داد. همانطور که درویش، فکر و رفتار خواجه را عوض کرد و روش درست را به او نشان داد.
5. معلولین اگر می‌خواهند از کسی طلبی و خواهشی داشته باشند به سراغ کسی بروند که علاوه بر داشتن اموال، رغبت و تمایل به مساعدت و ایثار و بخشش اموال را هم دارند. هرگز به سراغ کسی که مال دارد ولی از ایثار و مساعدت امتناع می‌نماید و دستش از دادن می‌لرزد، نباید رفت.
مأخذ: طبقات الصوفیه، خواجه عبدالله انصاری هروی، به کوشش محمد سرور مولائی، تهران، توس، 1386، ص 407-408.
منبع: دفتر فرهنگ معلولین، بخش حکمت ها و اندرزها، 21 تیر 1394
عالي بووود