خودکفایی معلولان با قالیبافی

خودکفایی معلولان با قالی‌بافی
افتتاح کارگاه قالی‌بافی

سمیه انصاری‌فر
آقای مصطفی چقایی سال‌ها است برای اشتغال و بیمه معلولین استان مرکزی تلاش کرده است. نام ایشان در تاریخ خواهد ماند و آیندگان، نام او را در کنار مرحوم باغچه‌بان، مرحوم گلبیدی و مرحوم خزائلی خواهند آورد. متأسفانه مسئولین و مدیران استانی و کشوری کمتر با ایشان همکاری داشته‌اند. به همین دلیل با تلاش مضاعف به اهدافش رسیده است.
یکی از خدمات ایشان راه‌اندازی کارگاه قالی‌بافی برای معلولین در اراک بوده است. آنچه می‌خوانید گزارشی از مراسم افتتاحیه آن کارگاه است.
کارگاه قالی‌بافی معلولان استان مرکزی در شهر اراک در راستای بیمه کردن معلولان و تغییر نگاه به معلولان در استان به عنوان نیروهای انسانی توانا برپا شده است، کارگاهی که بدون حضور مسئولان استانی و در سکوتی غم‌انگیز افتتاح شد!
این کارگاه قالی‌بافی معلولان قرار بود با حضور استاندار استان مرکزی، شهردار کلان شهر اراک، اعضای شورای شهر و فرماندار افتتاح شود تا آنها با توانمندی و مشکلات خاص معلولان آشنا شوند و قول همکاری بدهند اما روز چهارشنبه و در سکوت خبری رسانه‌ها این کارگاه کار خود را آغاز کرد. معلولانی که با راه‌اندازی کارگاه قالی‌بافی علاوه بر آموزش، به کارآفرینی و انعکاس توانایی های خود مبادرت ورزیده‌اند، خواستند ثابت کنند که معلولیت محدودیت نیست.
مصطفی چقایی، مسئول جامعه معلولان استان مرکزی با اشاره به افتتاح این کارگاه می‌گوید: اولین کارگاه قالی‌بافی اول بهمن ماه سال ۹۲ با حضور ۸۳ تن از معلولان استان برگزار شد و هم‌اکنون شاهد برپایی دور دوم این کارگاه در محل جامعه معلولان هستیم.
دور اول کارگاه با استقبال خوبی روبرو شد و حتی دوستان معلول با توجه به سختی راه و مناسب سازی نشدن فضا در دوره فشرده یک ماهه آموزش دیده و گواهینامه دریافت کردند.
در دور اول مددجویانی که بافنده بودند و از قبل قالی‌بافی را بلد بودند شرکت کردند و در دور جدید دوستانی که مبتدی هستند مورد آموزش قرار می‌گیرند.
اشتغال پایدار معلولین، درآمدزایی، خودکفایی، تحت پوشش بیمه قرارگرفتن اطمینان از آینده و در یک کلام راهی برای آسایشگاهی نشدن معلولین از اهداف راه‌اندازی این کارگاه بوده است.
نبود مکان و تجهیزات مناسب سازی شده برای معلولان از مشکلات اصلی در برگزاری این کارگاه بوده است. ایجاد این کارگاه مبتنی بر توانبخشی است بنابراین باید سعی شود تا وسایل و ابزار کار مناسب سازی شده باشد، زیرا برخی باید ایستاده کار کنند، برخی بر روی ویلچر و عده ای نیز نشسته باید قالی‌بافی کنند.
بهترین حمایتی که ازمسئولان به ویژه شهرداری، شورای شهر و استانداری انتظار می‌رود واگذاری مکان مناسب برای کارگاه آموزشی و تولیدی است، همچنین در این راستا ارگان‌هایی که سالن‌ها یا مکان‌های بلا استفاده دارند می‌توانند به طور امانی آن را در اختیار معلولان قرار دهند.
نبود وسیله ایاب و ذهاب مناسب‌سازی شده، از مشکلات همیشگی این عزیزان است که متأسفانه در این زمینه نه شهردار و نه استاندار در مراسم حضور نداشتند تا در این باره اظهار نظر کنند.
اختصاص مربی برای آموزش و تولید فرش‌هایی که توجیه اقتصادی و بازار فروش دارند، (چون فرش ساروق و جیریا که قدمت زیادی در جهان دارد) از دیگر دغدغه های این کار است.
فراهم کردن دار، خامه، تجهیزات و نقشه بسیار مهم است و باید گفت که ما کمبودی در بافنده نداریم بلکه این ضعف زیرساخت‌ها در این باره است که باید مورد توجه قرار گیرد.
بهزیستی به افرادی که اقدام به دریافت مجوز مشاغل خانگی می‌کنند تا ۵ میلیون تومان وام قرض الحسنه می‌دهد ولی همین امر موجب می‌شود که مستمری بهزیستی قطع شود. اما ایده‌ی ما این است که بهزیستی این وام را به تعاونی معلولان بدهد تا در جهت توسعه کارگاه، اشتغال و صادرات و تاسیس نمایشگاه مؤثر باشد که علاوه بر تأمین شغل و بیمه، بازپرداخت این وام آسانتر باشد.
امیدواریم این حرکت به سمتی پیش برود که شاهد برگزاری اولین نمایشگاه فرش دست‌بافت معلولان استان در اواخر امسال باشیم و همچنین یک نمایشگاه و فروشگاه دائمی فرش برای معرفی و فروش آثار ایجاد شود.
محمد نادری رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی هم که در این مراسم شرکت کرده بود گفت: این استان صنعتی است؛ اما متأسفانه بسیاری از بخش های آن چون کشاورزی و فرش بافی تحت شعاع این مسئله قرار گرفته است. استان مرکزی در بحث فرش نام آور است و با برند بین المللی ساروق در جهان شناخته می‌شود، به همین دلیل یکی از اهداف مرکز ملی فرش ایران ایجاد شرایط توسعه فرش در مسیری است که این هنر صنعت از بین نرود.
معاون بازرگانی اداره صنعت، معدن و تجارت، آقای عزیزالله صدیقی با بیان اینکه فرهنگ‌سازی و ارتقای فرش استان بخشی از وظایف صنعت و معدن است، افزود: به همین منظور بحث آموزش بلندمدت و کوتاه‌مدت و تلاش برای ایجاد بازار فروش مناسب برای تولیدات این عزیزان به طور جدی‌تر پیگیری می‌شود. برگزاری چنین کارگاهی در راستای دغدغه‌های دولت به منظور ایجاد اشتغال مهم است و ایجاد شغلی پایدار با سرمایه حداقلی است.
توجه به اهمیت این بخش (فرش) و تقویت آن در افزایش سهم فروش و اشتغال‌زایی بسیار مؤثر است. در بحث ایجاد مکان ما سازمانی دولتی هستیم و این در سرفصل های این سازمان تعریف نشده ولی در بخش بیمه و آموزش و همچنین پرداخت تسهیلات برای تأمین تجهیزات در خدمت معلولان هستیم. در بخش ارائه تسهیلات به جامعه معلولان با قرار دادن آن‌ها در اولویت و پرداخت وام با بهره پایین و بازپرداخت بلند مدت اقدام خواهد شد.
عباس لطیفی معاون توانبخشی بهزیستی استان نیز توانمندسازی را از اهداف توانبخشی دانست و گفت که برپایی کارگاه قالی در این مسیر انجام شده است.
در خصوص نگرانی قطع مستمری معلولان باید گفت که با استمرار این کار و تا زمانی که این عزیزان به ثبات شغلی، خودکفایی و درآمدزایی نرسند این مستمری قطع نمی‌شود. همه ما می‌دانیم این کار در ابتدای راه است و تا رسیدن به درآمد مکفی زمان می‌برد، البته در صورت خودکفایی نیز این مستمری قطع نمی‌شود بلکه با در نظر گرفتن اولویت نیازمندی، پرداخت می‌شود.
لطیفی در خصوص حمایت‌های بیمه ای بهزیستی از این افراد نیز گفتنی است کار فرمایانی که معلولان را بیمه کنند، مورد حمایت قرار می‌گیرند و در صورتی که خود فرد معلول بیمه کننده باشد، برحسب اعتبارات بخشی از هفت درصد حق بیمه شونده توسط بهزیستی به آنان پرداخت خواهد شد.
همچنین مددجویان پس از دریافت مجوز می‌توانند از وام پنج میلیون تومانی مشاغل خانگی بهره‌مند شوند.
علی محسنی رئیس و کارشناس ارشد امور بیمه شدگان تأمین اجتماعی استان نیز گفت: در بخش بیمه فرش بافان تفاوتی میان معلول و غیرمعلول نیست بلکه در این حوزه تمامی افرادی که آزمون فنی و حرفه‌ای را داده و ازسوی سازمان صنعت و معدن معرفی شوند، بیمه خواهند شد. بیمه مشاغل خانگی چون در تعریف قانون کار قرار نمی‌گیرد شامل سختی و زیان نمی‌شود ولی همچون سایر بیمه‌ها دارای بخش درمان، بازنشستگی و از کارافتادگی است. حق بیمه قالی‌بافان ۲۷ درصد است که ۲۰ درصد از مزایای دولت و هفت درصد سهم بیمه شونده است.
منبع: خبرگزاری مهر، ۱۱ خرداد ماه ۱۳۹۲.