دسترسي به خدمات شهري براي معلولان

در شهريور 1391 پايان‌نامه‌اي با اين مشخصات در دانشگاه تهران دفاع شد كه از جهاتي ابتكاري است:
حق دسترسي به خدمات شهري براي جانبازان و معلولان با توجه به شهر بدون مانع، مهشيد ژيان، استاد راهنما رضا طجرلو، استاد مشاور خيرالله پروين، كارشناسي ارشد در رشته حقوق بشر، دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، شهريور 1391، 146ص.
مهشيد ژيان با امتياز عالي اين اثرش را به تصويب رساند و با درايت از منظر حقوق بشر درصدد تحليل و بررسي حقوق شهروندي معلولين بوده است. معلولين به عنوان بزرگترين اقليت جهان كه متصديان حقوق بشر بايد از آنان دفاع كنند، مورد توجه مؤلف اين پايان‌نامه قرار گرفته است. از نظر ايشان بخش مهمي از ناتواني‌هايي معلولين ناشي از وضعيت محيط است. شهر و محيطي كه دسترسي افراد معلول را به انواع خدمات و حقوق آسان نمايد، در واقع موجب تحقق حقوق آنان مثل حق آموزش و حق اشتغال، مشاركت اجتماعي مي‌شود. بدون اينگونه تسهيلات، معلولين نمي‌توانند حقوق فردي خود را استيفاء نمايند.
اين پايان‌نامه داراي اين مباحث است: مفهوم معلوليت و چيستي آن؛ تعريف و انواع معلوليت؛ انواع رويكردها به معلوليت؛ تاريخ تحولات حمايت از حقوق معلولين؛ مباني حقوق معولان؛ رويكرد توانبخشي براي بهبود حقوق معلولان؛ توانبخشي مبتني بر جامعه بدون مانع؛ عناصر حق دسترسي به خدمات شهري؛ تعريف مناسب‌سازي خدمات شهري؛ حق دسترسي به خدمات براي همه معلولان؛ توجيه حقوقي مناسب‌سازي؛ حق دسترسي در نظام‌هاي حقوقي داخلي و بين‌الملل؛ حق دسترسي در نظام‌هاي حقوقي اروپا و امريكا؛ حق دسترسي در نظام حقوقي ايران و جمهوري اسلامي ايران. مهشيد ژيان با تلاش‌هاي فراوان به اسناد و مدارك مثل بخشنامه‌ها، مصوبات هيأت دولت و دستورالعمل‌هاي ادارات دست يافته و نيز بر اساس منابع خارجي به بررسي موضوعات فوق پرداخته است، البته در اين جهت تلاش مضاعف داشته است. اين پايان‌نامه در زمره نخستين آثار تحليلي و علمي درباره مناسب‌سازي، دسترسي به امكانات و فضاهاي شهري و نفي تبعيض بين افراد سالم و معلول است. از اينرو جامعه علمي و معلولين از مؤلف آن تشكر ويژه مي‌نمايند.