دانشگاه ویژه ناشنوایان
دانشگاه ویژه ناشنوایان
فهیمه نوری
معلولین از جمله ناشنوایان از نظر فرهنگی فرآیند ویژهای را طی کردهاند. سالها بلکه قرنها طول کشید تا معلولین مثل دیگر انسانها دانسته شده و از تبعیضهای فاحش رهایی یافتند. پس از این دوره لیاقت و صلاحیت خود را برای فراگیری سواد و خواندن و نوشتن اثبات کردند؛ دوره سوم روی آوردن معلولین سواد دار و دارای معلومات متوسطه به تحصیلات عالیه بوده است. همانطور که درمرحله دوم به مدرسه نیاز داشتند، در مرحله سوم به دانشگاه نیاز پیدا کردند. آمریکای شمالی نخستین جامعهای بود که نظام آموزشی در مقطعهای دانشگاهی برای معلولین تأسیس کرد. مدیران کلان جامعه را مجبور برای معلولین دانشگاه تأسیس کنند. و دانشگاه گالودت در سال 1864 میلادی رسماً شروع به فعالیت کرد.
چون دانشگاه گالودت در واشنگتن تأسیس شده بود، از اینرو آنجا را شهر ناشنوایان لقب دادند. وجود دانشگاه گالودت در این شهر برای ناشنوایان سودمند بود.
گالودت تنها موسسه آموزشی عالی خصوصی در دنیا است که تمام برنامه¬ها و خدماتش مخصوص ناشنوایان و کم شنوایان است. دانشگاهی که بیش از یک ونیم قرن افراد ناشنوا و کم شنوا را برای حضور فعال و مؤثر در جامعه آماده کرده است. دانشگاه گالودت یکی از مجموعههای بی نظیر یادگیری متشکل از 1100 دانشجوی کارشناسی و 400 دانشجوی کارشناسی ارشد است که همگی یا ناشنوا هستند و یا به سختی میشنوند و اکثر کارمندان و مدرسانش ناشنوا هستند و با زبان اشاره ارتباط برقرار میکنند، حتی رئیس دانشگاه نیز فردی ناشنوا است.
هدف و خطمشی
هدف این دانشگاه ایجاد موقعیت و شرایطی است که ناشنوایان امور مختلف فردی و گروهی خود را انجام دهند و روی پای خودشان بایستند. برای تحقق این هدف، مهارتهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، هنری، اقتصادی و غیره به آنان آموزش داده میشود. بخشی از فعالیتهای این دانشگاه تربیت مربی و معلم، مشاور و کارشناس در امور آموزشی از پیش دبستان تا پایان دوره متوسطه است. ناشنوایان با فراگیری مهارتهای آموزشی، در مراکز آموزشی به تعلیم و تربیت مشغول خواهند شد. گروههایی از آنان همه در پژوهش مثل تألیف کتاب، روزنامهنگاری، نویسندگی، ویراستاری، ترجمه و دیگر رشتههای پژوهش پس از آموختن مهارتهای لازم، مشغول میشوند. گروههایی از ناشنوایان هم در رشتههای پزشکی، حرفه و فن و صنعت، کشاورزی، علوم اجتماعی مثل حقوق و سیاست تبحر و مهارتها را فرا گرفته و در مراکز مربوط به این رشتهها اشتغال پیدا میکنند.
این دانشگاه اولویت را به امور ناشنوایان میدهد و فارغ التحصیلان خود را در مراکز ناشنوایی به کار میگیرد یا به این مراکز معرفی میکند. اما اگر افرادی بیش از حد ظرفیت باشند، به مراکز دیگر که اختصاص به افراد سالم دارد معرفی میشوند.
یکی از مشکلات جهان کنونی اشتغال است. اولاً فرصتهای شغلی محدود است؛ دوم اینکه رقابتهای فشرده جریان دارد. از اینرو معلولین باید بسیار تلاش کنند تا در رقابتهای کنونی، برتری خود را اثبات کرده و فرصت شغلی را به دست آورند. به همین منظور، گالودت، تمامی تجارب پیشین و جدید را جمعآوری کرده تا ناشنوایان در عرصهها و رشتههای مختلف گوی سبقت را بربایند.
فارغ التحصیلان برای جذب فرصت های اشتغال در دنیای پر رقابت کنونی و با توجه به دنیای فن آوری که به سرعت در حال تغییر است، دانشجویان گالودت باید پویایی ذهنی، اجتماعی، زبانی و خلاقیت بهتر و برتر در سطح محلی و بین المللی داشته باشند.
این دانشگاه دارای بیش از 40 رشته در زمینههای هنر، علوم مانند ریاضی و شیمی، علوم انسانی مانند فلسفه و مدیریت، تجارت و فرهنگ و زبان است و همچنین رشتههایی در حد فوق لیسانس و یا دورههای دکتری در روانشناسی بالینی و زبانشناسی نیز ارائه میدهد که ناشنوایان میتوانند به راحتی در آنها تحصیل کنند.
بیشتر برنامههای دورههای تکمیلی برای آموزش دانشجویان برای خدمترسانی به افراد ناشنوا و دارای مشکلات شنوایی طراحی شده است و همواره دورههایی در راستای این اهداف برای دانشجویان گذاشته می¬شود تا آنها در آینده نه تنها برای جامعه بلکه بطور خاص برای جامعه ناشنوا مفید باشند و توانایی آموزش به ناشنوایان دیگر را در هنگام فارغ التحصیلی داشته باشند.
این دانشگاه مناسبترین جا برای مطالعه در زمینه جامعه شناسی ناشنوایان، مشگلات زبان اشاره و راهکارهای رفع مشکلات، مشکلات روانشناختی ناشنوایان و چگونگی درمان و صدها معضل دیگر است. مدیریت دانشگاه موجود جامعه ناشنوایان را به گروههای آموزشی و پژوهشی ابلغ میکند یا با برپایی سمینار و همایش، و نیز دیگر شیوههای علمی تلاش میکند، با حل مشکلات و موانع، این جامعه را ارتقا دهد.
همچنین این دانشگاه دارای مراکزی مانند مدرسه، برای کودکان از خردسالان تا دبیرستانیها است که ناشنوایان را برای ادامه تحصیل و ورود به دانشگاه آموزش میدهند.
در کنار برنامههای تحصیلی گلودت برنامههای جنبی بسیار متنوعی برای ناشنوایان از جمله رشتههای مختلف ورزشی مانند فوتبال، بسکتبال، فوتبال آمریکائی و بیسبال برای خانمها و آقایان داراست و تیمهای آنها در جریان مسابقات مختلف حتی تیمهای عادی موفق بودهاند.
ارتباطات اجتماعی
ناشنوایان و دیگر معلولین به دلیل مشکلاتی که در برقراری ارتباط با جامعه دارند، معمولاً آسیبپذیر، منزوی و افسرده میباشند. این دانشگاه تلاش کرده این نقص را مرتفع و نشاط، تحرک و پویایی را به این جامعه بازگرداند. جریان جالبی که در این دانشگاه برقرار است این است که محیط آن علاوه بر آموزش، فرصتهای بسیاری برای ملاقات و آشنایی با گروهها و افراد مختلف ایجاد میکند که شاید یک فرد ناشنوا در حالت عادی امکان ارتباط با آنها را نداشته باشد.
جمعیت ناشنوایان در واشنگتن چیزی حدود 100 هزار نفر تخمین زده میشود که هم دانشگاه گالودت و هم نهادهای فدرال فرصتهای تحصیلی و شغلی را برای ناشنوایان ایجاد کردهاند که شاید در نقاط دیگر آمریکا و جهان وجود نداشته باشد به همین خاطر هر ساله جوانان ناشنوا و کم شنوا زیادی جذب پایتخت آمریکا میشوند و بسیاری از آنها پس از پایان تحصیل به کشور خود بازگشته و سعی میکنند چنین برنامه آموزشی را در کشورشان برای ناشنوایان اجرا کنند.
جمعیت ناشنوا و کم شنوا در واشنگتن بسیار متنوع است. این تنوع به زندگی اجتماعی آنها رونق زیادی بخشیده است. آنها اولین جمعه هر ماه در یکی از کلوپهای شبانه یا رستورانهای شهر با هم قرار دارند که شامل ناشنوایانی از ایالات دیگر و گاهی از کشورهای دیگر است و آنها برای این گردهماییها میآیند تا با افرادناشنوا این شهر آشنا بشوند.
لازم به ذکر است که بسیاری از جرمها و بزههای اجتماعی از اینجا شروع میشود که فرد سرخورده و ناامید میشود و از جامعه کنار میرود. به تدریج عقدههای روانی در روحیه او شکل میگیرد و بالاخره تبدیل به فردي خطرناك میگردد. اما با گسترش ارتباطات این وضعیت سامان مییابد.
تحولات تاریخی و سازمانی
گالودت موسسهای با پروانه کار فدرال، خصوصی و غیرانتفاعی است. کنگره ایالات متحده در سال 1857 موسسه کلمبیا را برای آموزش ناشنوایان و لالها و نابینایان ایجاد کرد. آموس کندال، مدیر کل قبلی تحصیلات تکمیلی، تحت ریاست آندرو جکسون و مارتین وان برن، زمین موسسه را برای مدرسه از املاک خود در واشنگتن اهداء کرد. اولین رئیس موسسه ادوارد ماینر گلوئودت بود؛ توماس هاپکینز گالودت پدر وی، یکی از پیشگامان آموزش افراد نا شنوا بود. کنگره در سال 1864، به مدرسه اختیار داد تا دوره تحصیلات دانشگاهی ایجاد کند. این لایحه با امضای پرزیدنت ابراهام لینکلن، در اوج جنگهای داخلی، قوت قانونی یافت. پرزیدنت یولیسز اس گرانت، دیپلم سه تن از نخستین فارغ التحصیلان را امضاء کرد، و از آن پس همه دیپلمها توسط رئیس جمهوری وقت ایالات متحده امضا شده است.
مدرسه در سال 1894، به افتخار توماس هاپکینز گالودت به نام کالج گالودت تغییر نام داد. کنگره در سال 1954 اساسنامه گالودت را اصلاح کرد و بودجهای دائمی از طرف دولت فدرال به آن اختصاص داد. در سال 1986، پرزیدنت رونالد ریگان، قانون 1986 آموزش ناشنوایان را که طبق آن ایالات متحده را به ایجاد فرصتهای آموزشی برای افراد ناشنوا متعهد میکرد و کالج گالودت را به دانشگاه گالودت تبدیل مینمود را امضاء کرد. بودجه سالانه فدرال گالودت تحت نظارت وزارت آموزش قرار دارد.
چشم انداز 2014
دانشگاه گالودت در سال 2014م، یکصد پنجاهمین سالروز قانون امضا شده توسط پرزیدنت لینکلن را در مورد مجوز تبدیل مدرسه به کالج برای دانشجویان ناشنوا جشن خواهد گرفت. این مراسم با نام «جشن 150 سال رهبری دور نگر» برگزار خواهد شد. این جشن نقش پیشگامان گالودت را در پیشبرد فرصتها و دست¬آوردهای ناشنوایان و کم شنوایان برجسته خواهد ساخت.
ایران و دیگر کشورهای منطقه خاورمیانه، دارای جمعیت انبوهی از ناشنوایان میباشند. مناسب است مسئولان و رهبران این کشورها از تجربههای گالودت بهره گرفته و به توسعه و ارتقای فرهنگ و جامعه ناشنوایان اقدام کنند. وزارت علوم ایران میتواند در سال 2014م در همایش گالودت مشارکت فعال داشته باشد. از تبادل دانشجو و استاد تا اعزام گروهی از متفکران به این همایش قابل اجرا است.
منابع مطالعاتی
درباره این دانشگاه و فعالیتهای آن تاکنون کتب، مقالات و چند فیلم و مستند مانند فیلمهای زیر عرضه ساخته شده است:
1. ذکر ناشنوا (Deaf Mute Recitation)(1901)؛ این فیلم که فیلمی کوتاه، ساخت آمریکا و به زبان اشاره است در مورد دختری است که آشنایی کامل به زبان اشاره دارد و در این دانشگاه به عنوان معلم مشغول به کار میشود.
2. گالودت، یک فیلم (Gallaudet: The Film)(2010)؛ این فیلم کوتاه به کارگردانی ریان کامرسون در آمریکا ساخته شده و به زبان اشاره است، فیلمی مستند در مورد دانشگاه گالودت است.
3. الکساندر گراهام بل: صدا و سکوت (Alexander Graham Bell: The Sound and the Silence) (1992)؛ این فیلم تلوزیونی به کارگردانی جان کنت هریسون در واقع زندگی نامه الکسانر گرهام بل است که تلاش بسیار میکند تا معلم ناشنوایان شود ولی او معاصر توماس هاپکینز گالودت بوده است و به خوبی به زندگینامه این فرد برجسته به عنوان یک معلم برای ناشنوایان میپردازد.
4. پردیس ساکت و آرام (Quiet Campus)(2012-2011)؛ این فیلم نیز یک برنامه تلوزیونی مستند ساخت آمریکا در مورد دانشگاه گالودت است.
5. فراتر از سکوت (Beyond Silence)(1996)؛ این فیلم که یک فیلم موزیکال ساخت آلمان با کارگردانی کارولین لینک است داستان زندگی دختری است که با پدر ومادر کر و لال خود زندگی میکند او علاقه به موسیقی دارد و سعی میکند در این رشته ادامه تحصیل بدهد و به دانشگاه گالودت برود.
مهمترین مقاله به زبانهای فارسی، مقالهای در دانشنامه ناشنوایان است.
تجربه آموزی
امید است این تجربه در همه کشورها اجرایی شود و دانشگاههای ویژه برای نابینایان و معلولین حرکتی دایر گردد. جمعیت معلولین در همه کشورها به ویژه در کشورهای در حال توسعه کمتر از دیگر اقشاری که دانشگاه دارند، نیست. مثلا هنرمندان یا ادیبان یا مهندسین شهرسازی دارای دانشگاههای ویژهای هستند با اینکه جمعیت اینان کمتر از معلولین است.
بر اثر تصادفات و مسیر صنعتی شدن و آلودگی صوتی، آمار ناشنوایان در ایران روبه افزایش است. با اینکه نه در ایران و نه در کل منطقه دانشگاه ویژه و نیز پژوهشگاه ویژه ناشنوایان نیست. مدیریت علمی در وزارت علوم میتواند این تجربه را به ایران مستقل کرده و دانشگاهی که برای کل کشورهای منطقه سودمند است دایر نماید.
مآخذ
دانشنامه ناشنوایان، ویراسته محمد نوری، تهران، موسسه فرجام جام جم، 1389.
www.gallaudet.edu
هادی
من ناشنوا هستم در حال حاضر ارشد حسابداری میخونم من خیلی به سختی تحصیل کردم و بخاطر خیلی از شرایط خانوادگی و وصعیت خودم بیان بچه عادی درس خوندم من خیلی تلاش کردم موانع از سر راه برداشتم به امید اینکه روز سر کار برم و موفق باشم اما در شهر ما کسی به ما توجه نمیکنه کسی استعداد ما کشف نمیکنه و من خیلی امید داشتم سر کار برم ولی الان میبینم خیلی تلاش ها و سختی ها من بی نتیجه بوده
باسلام خسته نباشید. من ناشنوا هستم. من کارشناسی ارشد هستم. دارم کنکور دکتری میخونم. واقع دانشگاه عادی بودم واقع بسیار سخت شدم تلاش کنم. انشاا… میتونم استاد دانشگاه ویژه ناشنوایان یاد میدم. به امیدخدا.
سلام. من ناشنوا هستم
سلام من ناشنوا هستم و در سال اینده در یکی داشنگاه های خوب کشور میرم میخواستم بدونم ایا من میتوننم به دانشگاه گالودت برای مقطع کارشناسی ارشد بروم ? ایا بورسیه میشوم?
لطفا به واتساپ من به شماره ۰۹۱۹۴۹۰۸۶۸۱ پیام بفرستید.هاشمی فخر