حضرت ایوب اسوه معلولین

گزارش کتاب
حضرت ایوب اسوه معلولین

دفتر فرهنگ معلولین درباره شخصیت‏های معلول در فرهنگ اسلامی و حتی دیگر فرهنگ‏ها، چند اثر منتشر کرده است. هدف آنست که به آحاد جامعه روشندلان، ناشنوایان و آسیب‏مندان حرکتی تفهیم گردد، معلولیت، ناتوانی، ضعف، عیب، ننگ و عار نیست. اگر معلولیت منفی است، چرا یکی از انبیای الهی به نام ایوب بر اساس گزارش خود قرآن کریم معلولیت داشت؛ یا وقتی زندگانی ده‏ها شخصیت مهم و مؤثر که متصف به معلولیت‏اند، مطالعه می‏شود، آنان را سرشار از هوش، ابتکار، خلاقیت، انسان‏دوستی، عبودیت و اطاعت‏پذیری از فرامین الهی، عشق به خدمت و ده‏ها محاسن دیگر اخلاقی و رفتاری می‏یابیم.
دفتر فرهنگ معلولین درباره بعضی از این شخصیت‏ها، نوشتاری با قلمی روان و ادبیاتی جذاب و با تکیه بر منابع اصیل تألیف و عرضه کرده است. یکی از این شخصیت‏ها ایوب پیامبری از ذریه اسحاق نبی است. ایشان نوه حضرت ابراهیم، مادرش دختر حضرت لوط و همسرش رحیمه دختر افرایم فرزند یوسف بود.
نام ایوب چهار بار در قرآن آمده و فشرده سرگذشت او در این چهار آیه آمده است. در آیه‏ای چنین آمده است: ایوب پروردگارش را صدا زد و گفت من معلولیت پیدا کرده‏ام ولی تو ارحم راحمین هستی.(سوره انبیا، آیه ۸۳).
جمله ایوب مطابق گزارش قرآن اینگونه است: ایوب اذ نادی ربه انّی مسنّی الضُّر و انت ارحم الراحمین.
مفسرین واژه ضُر را به فلج، نقص عضو، هر نوع بدی و ناراحتی و آسیب جسمی و روحی تفسیر کرده‏اند. در واقع ضُر معادل معلولیت و اعاقه است. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان این معانی و کاربردها را برای ضُر معرفی کرده است: فلج، جراحت، مرض، لاغری، اندوه، ناراحتی و هرگونه مرض، بلا، آسیب و مشکل جسمی و روحی(المیزان، ج۱۴، ص۴۷۱).
تاکنون فکر کرده‏اید چرا قرآن کریم، فردی را که آسیب‏مند و معلول شده به عنوان یکی از پیامبران الهی معرفی می‏کند؛ نیز او را می‏ستاید و با عبارات مدح‏آمیز از او ستایش می‏نماید؟
پاسخ روشن است چون در فرهنگ قرآنی ضُر یا معلولیت مثل دیگر ویژگی‏های جسمی مثلاً رنگ پوست، شکل موی سر، اندازه قد و شکل صورت عیب و ننگ نیست بلکه صفات انسان‏ها است و موجب مدح یا ذم نمی‏شود. بدین وسیله قرآن درصدد است به عموم مردم تفهیم کند، معلولیت ناتوانی نیست و موجب آزار و اذیت نشود. متأسفانه حتی امروز که سطح دانش و معرفت و شعور اجتماعی افزایش یافته، حتی در سطح نخبگان گاه خبرهایی شنیده می‏شود که بسیار دردناک است.
طلبه فاضل و علاقه‏مند به تبلیغ شریعت ولی دارای آسیب مادرزادی در انگشتان دست تعریف می‏کرد که نزد مسئولین حوزه علمیه قم رفته بودم، مسئولین به محض دیدن انگشتان دستش، از او می‏خواهند به منبر نرود و حتی به تبلیغ نرود و اگر در جمعی برای تبلیغ حاضر شد دست خود را بپوشاند، چون تأثیر منفی خواهد داشت.
اما این آقا می‏گفت: تاکنون هیچ تأثیر منفی از اقشار مختلف مردم ندیده‏ام، برعکس تأثیرهای مثبت بسیار مشاهده کرده‏ام و تبلیغات‏ام همراه با موفقیت همواره بوده است.
بهرحال هنوز مسلمانان از قرآن و فرهنگ قرآنی فاصله بسیار دارند. قرآن در سوره عبس و تولی، کسانی که به نابینایی کم توجهی کرده بودند، عتاب و آنان را نکوهش کرد. نیز در داستان حضرت ایوب همواره از او به نیکی یاد کرده است. ایوب به رغم معلولیت، مردی بشاش، خوشخو، پرهیزگار، نیکوکار، مهربان و بخشنده بود. نیز با اینکه مشکل جسمی داشت، ولی چون صابر و شاکر بود، خداوند او را به پیامبری برگزید و به او دارایی و فرزندان بسیار عطا نمود.
خلاصه اینکه از نظر قرآن، معلولیت سد راه ترقی انسان‏ها نیست؛ حتی خداوند معلولیت را مانع پیامبری نمی‏داند. اینکه خداوند فرد معلولی را به پیامبری برگزیده خود مایه درس‏آموزی است. و نکات و عبرت‏های زیادی در سرگذشت ایوب در قرآن آمده است. و مایه عبرت‏آموزی مسلمانان است؛ به پاره‏ای از این نکات اشاره می‏شود:
ـ ایوب از هدایت‏یافتگان است. (انعام آیه ۸۴)
ـ ایوب از محسنین و نیکوکاران است. (انعام آیه ۸۴)
ـ به ایوب وحی می‏شده است. (نساء آیه ۱۶۳)
ـ ایوب همردیف ابراهیم، اسماعیل، یعقوب، یونس، هارون و سلیمان است. (نساء آیه ۱۶۳ و انعام آیه ۸۴)
ـ بدبختی‏ها و مشکلات در زندگی انسان از جمله در زندگی ایوب منسوب به شیطان است. (سوره ص آیه ۴۱)
ـ ایوب با تلاش شخصی خودش و بهره‏گیری از توانمندی‏های خود، ضُر و معلولیت را کنار زد و بی اثر ساخت. (سوره ص آیه ۴۲)
ـ باید از خداوند برای رفع مشکلات ناشی از معلولیت طلب کمک نمود (انبیاء آیه ۸۳)
ـ اجابت و پاسخ مثبت خداوند به درخواست ایوب (انبیاء آیه ۸۴)
ـ رفع مشکلات و ناراحتی‏های ناشی از معلولیت پس از خداگرایی ایوب. (انبیاء آیه ۸۴)
ـ ایوب بر اثر معلولیت نه تنها فقیر و بیچاره نشد بلکه ثروتمند و صاحب امکانات فراوان گردید. (انبیاء آیه ۸۴)
در چهار آیه از ایوب نام برده شده است، و در پایان گزارش سوره انبیاء می‏فرماید، سرگذشت ایوب عبرتی برای بندگان و خردمندان است.
این کتاب با عنوان صبر ایوب: ایوب نبی، اسوه معلولین نوشته محقق گرامی خانم خدیجه صفی‏زاده است و توسط دفتر فرهنگ معلولین منتشر شده است. متن کامل این کتاب در بخش تولیدات دفتر بر روی وب سایت مرکز موجود است. اکنون به صورت الکترونیک و بعداً به روش کاغذی نیز منتشر خواهد شد. این جلد بیست و نهمین کتاب از مجموعه آثار راهنما تولیدی می‏باشد که این مرکز منتشر کرده است.
آثار راهنما پروژه‏ای است که به مسائل، ایده‏ها، تفکرات، یافته‏ها و مشکلات معلولین می‏پردازد. یعنی هر جلد به یک موضوع اختصاص دارد و به روش فشرده و خلاصه شامل اطلاعات ضروری و مهم است.
دفتر فرهنگ معلولین از تمامی نویسندگان و متفکران استدعا می‏نماید، اگر روشندل یا ناشنوا و یا معلول جسمی و حرکتی را سراغ دارند که زندگی موفقی داشته یا درباره موضوعات مرتبط به معلولین مطلبی دارند حتماً اطلاع دهند. چون این دفتر درصدد ایجاد زمینه‏های رشد و بالندگی معلولین با برقراری تعامل بین آنان و چرخش تجربه‏ها و یافته‏ها در جامعه معلولین است.    (محمد نوری)

—-> دریافت متن کامل کتاب ایوب نبی، اسوه معلولین