پتانسیل‌های فراموش‌شده کتاب صوتی

پتانسیل‌های فراموش‌شده کتاب صوتی

الهام فلاح
نویسنده
کتاب‌های صوتی به‌عنوان یک پدیده نوظهور آرام آرام جای پای خود را بین دوست‌داران ادبیات باز کرده‌اند. این بستر جذاب و امکانات بی‌شمار آن در آینده می‌توانند مخاطبان بیشتری به دست بیاورند و به رقیبی جدی برای کتاب‌های چاپی تبدیل شوند.

طبق آخرین آمار ارائه‌شده از سوی سازمان نهضت سوادآموزی ایران قریب به ۹میلیون بی‌سواد مطلق و بیش از ۱۰میلیون کم‌سواد دارد. به این ارقام افراد نابینا یا کم‌بینا را هم بیفزایید. به این عدد تعداد افرادی را که به‌واسطه نوع شغل خود و سبک زندگی‌شان، اوقات مرده زیادی دارند و نمی‌توانند آن را به خواندن کتاب اختصاص دهند، اضافه کنید؛ مثل زمان طولانی رانندگی یا انجام کارهای یدی که استفاده از دست و تمرکز چشم بر کتاب را غیرممکن می‌سازند. رقم حاصل این تجمیع، مسلماً به‌قدری بزرگ هست که دلیل خوبی برای روی آوردن مخاطب ایرانی به کتاب صوتی باشد. کتاب صوتی اولین‌بار هم در ایران و هم درامریکا پروژه‌ای صرفاً برای نابینایان بود که کم‌کم با روی آوردن به سمت استفاده از آی‌پاد و گوشی‌های تلفن همراه هوشمند و قابلیت منحصربفرد کتاب صوتی، به جهت اینکه در فرمت یک فایل فشرده صوتی که با دانلود از اینترنت در دسترس افراد قرار می‌گیرد، مورد استقبال عموم قرار گرفت. به گونه‌ای که در سال ۲۰۰۵ آمار فروش کتاب صوتی در امریکا قریب به نهصد‌میلیون دلار بوده است. اما کتاب صوتی در ایران برخلاف همه کشورهای تولیدکننده کتاب صوتی، ارزانتر از رقم پشت جلد کتاب کاغذی، حتی با جلد شومیز است. با این ‌همه هنوز بخش اعظم جامعه کتابخوان و غیرکتابخوان ایران با این امکان بهینه آشنایی ندارند. تبلیغات کافی از سوی ناشرین کاغذی یا متولیان استارت‌آپ‌های فروش و تولید کتاب صوتی صورت نپذیرفته تا مردم با این امکان بی‌نظیر برای افزودن سرانه مطالعه خود بهره جویند. از طرفی اکنون که کشور به‌شدت با بحران کاغذ و گرانی قیمت کتاب‌های کاغذی درگیر است، شاید استفاده از کتاب صوتی علاوه‌ بر صرفه‌جویی مالی برای مخاطب، راه برون‌رفت از این مشکل بغرنج نبود کاغذ و عدم توان بازنشر آثار کاغذی باشد.

منبع: روزنامه ایران، ۱ مرداد ۱۳۹۸