نخستین تاکسی‌ سرویس تهران با کارکنان دارای معلولیت

گزارشی از فعالیت نخستین تاکسی‌سرویس منطقه با کارکنان توان یاب
وقتی معلولان مسافر جابه‌جا می‌کنند

آژانسی در منطقه ما قرار دارد که معلولان، رانندگان‌شان هستند و توسط مؤسسه خیریه پیام‌آوران ساحل امید راه‌اندازی شده و بیشتر اعضای آن را معلولان تشکیل می‌دهند. به دفتر این آژانس در خیابان شهید رحیمی اصل از محله ستارخان رفتیم تا با آن بیشتر آشنا شویم.
عهد و پیمانی از جنس حمایت
در شرق بوستان شاهین و کنار دفتر مؤسسه پیام آوران، تابلو آژانس تاکسی معلولان نصب شده است. آژانسی که به گفته «شهرام مبصر» بنیانگذار مؤسسه خیریه پیام‌آوران ساحل امید و تاکسی‌سرویس آن، گامی برای کارآفرینی افراد معلول و زنان سرپرست خانوار است. مبصر که خود از ۲۰ سال پیش بر اثر سانحه رانندگی دچار ضایعه نخاعی شده و روی صندلی چرخ‌دار می‌نشیند می‌گوید: «پس از حادثه حدود ۴ سال خانه‌نشین شدم. اما وقتی به خود آمدم، با خدای خود عهد بستم وقتی از جایم بلند شدم به همه معلولان کمک کنم. وارد جامعه شدم و ادامه تحصیل دادم و در زمینه‌های مختلفی فعالیت کردم تا اینکه در سال ۱۳۹۱ با تشویق همسرم مؤسسه خیریه پیام‌آوران ساحل امید را راه‌اندازی کردم. حالا این مؤسسه مردم‌نهاد در حوزه‌های گردشگری و فرهنگی و اجتماعی و البته کارآفرینی برای معلولان فعال است. اما این کارها راضی‌ام نمی‌کرد. چون بارها دیده بودم که معلولان از بیکاری گله می‌کردند، برای همین چندی پیش تصمیم گرفتم تاکسی‌سرویس ساحل امید را دایر کنم و حالا این آژانس فعال شده است. البته موفقیت‌هایم را مدیون حمایت پدر و مادرم و تشویق‌های همسرم هستم.»
وقتی معلولان مسافر جابه‌جا می‌کنند
کار آفرینی برای معلولان
بارها جمله «معلولیت محدودیت نیست» را از اشخاص مختلف شنیده‌ایم. اما افراد کمی به این جمله اعتقاد دارند. «مبصر» با وجود محدودیت‌های بسیار توانسته در زمینه کارآفرینی برای معلولان خوش بدرخشد. یکی از فعالیت‌های اخیر او تأسیس تاکسی‌سرویس ساحل امید است. می‌گوید: «معتقدم نباید به کسی به‌طور مستقیم کمک مالی کرد بلکه باید شرایط اشتغال را برایش ایجاد کنیم. این تاکسی‌سرویس با هدف کارآفرینی برای بانوان و آقایان معلول سرپرست خانوار تأسیس شده است. در اینجا همه مسئولیت انجام کارها با کارمندان معلول است.
در حال حاضر هم آژانس ۴ راننده دارد که آنها هم هر کدام به نوعی معلولیت را تجربه کرده‌اند. علاوه بر راننده‌ها، ۲ رزروشن خانم و آقا هم در ۳ شیفت فعالیت می‌کنند و خوشبختانه با وجود تازه تأسیس بودن تاکسی‌سرویس، اهالی از آن استقبال کرده‌اند.»
معلولان توانمندتر از دیگران
در جامعه ما متأسفانه صاحبان مشاغل حاضر به پذیرش نیروی کار معلول نیستند و این موضوع باعث افزایش بیکاری در میان این قشر می‌شود. «آنا شناسی» مدیر داخلی مؤسسه ساحل امید می‌گوید: «معلولان مانند دیگر اقشار جامعه، جزو افراد فعال محسوب می‌شوند و باید برای ادامه زندگی، امرار معاش کنند. اینکه یک معلول مانند انسان‌های عادی صبح زود بیدار شود و سر کار برود موضوع عجیبی نیست و باید در زمینه اشتغال معلولان فرهنگسازی شود تا علاوه بر صاحبان مشاغل، مسئولان هم به این افراد توجه بیشتری داشته باشند. تجربه‌ام در این چند سال به من ثابت کرده است که افراد معلول بسیار توانمند‌تر از انسان‌های سالم هستند که این موضوع جای تحسین دارد.»
کرایه آژانس ارزان‌تر از جاهای دیگر
در آژانس ساحل امید فضا برای معلولان مناسب‌سازی شده است و به نظر می‌آید که همه فعالیت‌هایش مانند سایر آژانس‌هاست. البته تفاوتی در کرایه دارد. مبصر می‌گوید: «ما به همه مناطق سرویسدهی داریم. اما طبق قانون دل در اینجا هزینه‌ها را مشخص می‌کنیم. اگرکرایه مسیری ۱۵ هزار تومان باشد ما ۱۰ هزارتومان می‌گیریم، چون معتقدیم اینجا یک مؤسسه خیریه است و سود حاصل از آن صرف امور خیریه می‌شود. هر مشتری که با ما تماس می‌گیرد باید بداند که اگر از ما سرویس بگیرد، هم در یک کار خیر شرکت کرده و هم در اشتغال معلولان سهیم شده است.»
رفت‌وآمد معلولان آسان می‌شود
در حال حاضر آژانس در نظر دارد در صورت استقبال بیشتر مشتریان، تعداد کارمندان و رانندگانش را افزایش دهد. نکته جالب توجه آژانس حضور افراد معلول در کنار هم است که این موضوع حس همکاری را در بین کارمندان افزایش می‌دهد. «محمدرضا پریانی» کارمند ۳۰ ساله آژانس، از ناحیه چشم دچار معلولیت است. می‌گوید: «وضع افراد معلول به گونه‌ای است که رفت‌وآمد برایشان سخت است. با توجه به اینکه رانندگان ما هم از افراد معلول هستند و درک بهتری از این موضوع دارند در حمل‌ونقل این افراد می‌توانند کمک کنند. از دیگر مزایای کار در این محیط برای من، شرایط یکسان کارمندان است که باعث درک بیشتر نسبت به هم می‌شود.»
ایده جدید استخدام معلولان
برای اینکه یک فرد معلول بتواند وارد جامعه شود و به اشتغال بپردازد نیاز به مناسب‌سازی فضای شهری است. سکینه رضایی یکی از کارمندان آژانس که از ناحیه پا معلول است می‌گوید: «در جامعه ما برای رفت‌وآمد و حمل‌ونقل معلولان مناسب‌سازی‌ها زیاد نیست. صاحبان مشاغل اگر یک فرد معلول را استخدام کنند، وضع خاص او را در نظر نمی‌گیرند و انتظار دارند مانند کسی که سالم است کارهای سنگین انجام بدهد و… اما ایده استخدام معلولان در تاکسی‌سرویس ایده جدیدی بود. به‌طوری‌که این نخستین تاکسی‌سرویس منطقه هست که با کارکنان معلول اداره می‌شود. امیدوارم بتوانیم با ارائه خدمات خوب مشتری بیشتری جذب کنیم و به همه بگوییم ما توانمند هستیم.»
منبع: سارا جعفرزاده، همشهری محله، ۱۲ آبان ۱۳۹۵

پشت فرمان عزت!
«اکنون که افراد دارای معلولیت افتخار آفرینان عرصه‌های مختلف اجتماعی و ورزشی هستند و زنان نیز پا به پای مردان جامعه در صحنه‌های مختلف اجتماعی می‌درخشند؛ فقط نگرش تشویقی و حمایتی هموطنشان است که می‌تواند آنها را به پیمودن مسیر سخت زندگی دلگرم کند. شما نیز می‌توانید با دریافت سرویس‌های خود از ما در توانمندسازی و کارآفرینی افراد دارای معلولیت و بانوان سرپرست خانوار سهیم باشید.» این متن روی یک پوستر تبلیغاتی تاکسی سرویس چاپ شده است و به دلیل نگاه ویژه این تاکسی سرویس به بانوان و معلولان مورد توجه و استقبال در شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. موضوع توجه به اشتغالزایی این دو قشر آسیب پذیر جامعه موجب شد تا با مسوول این تاکسی سرویس به گفت و گو بپردازیم. خانم شناسی و آقای مبصر رئیس هیات مدیره و مدیرعامل موسسه خیریه پیام آوران ساحل امیدند که با کمک هم تلاش می‌کنند تا هم در زمینه گردشگری و هم در زمینه اشتغالزایی آنچنان که از دستشان برمی آید به معلولان و زنان سرپرست خانوار کمک کنند.
۲۰ سال از معلولیت آقای شهرام مبصر، مدیر عامل موسسه خیریه پیام آوران ساحل امید می‌گذرد. یک حادثه باعث می‌شود تا در اوج جوانی طعم تلخ نشستن روی صندلی چرخ دار را بچشد و تاوان آن می‌شود ۴ سال خانه‌نشینی؛ اما بعد از ۴ سال مبصر به خودش می‌آید و تصمیم می‌گیرد دیگر گوشه نشین نباشد و وارد اجتماع شود. یک هدف را هم در سر می‌پروراند. هدفی که به سایر معلولان کمک کند و آنها را از خانه نشینی برهاند. آقای مبصر در حال حاضر ۳۸ سال سن دارد و از سال ۹۱ موسسه خیریه پیام آوران ساحل امید را راه اندازی کرده است؛موسسه‌ای که در حوزه‌های گردشگری، فرهنگی، اجتماعی و البته کارآفرینی معلولان فعالیت می‌کند و همچنان نیز به کار خود ادامه می‌دهد.
راه اندازی تاکسی سرویس با هدف کارآفرینی
ایده راه اندازی تاکسی سرویسی که رانندگانش معلولان و زنان سرپرست خانوار باشد از یک ماه پیش به ذهن شهرام مبصر و همسرش سونیا شناسی، رئیس هیات مدیره می افتد. برای همین دست به کار می‌شوند و یک تاکسی سرویس جمع و جور را از یک هفته پیش تأسیس می‌کنند و آن جمله‌ای که در ابتدای گزارش خواندید در تبلیغات خود قرار می‌دهند تا کسانی که به این تاکسی سرویس زنگ می‌زنند بدانند از چه جایی درخواست اتومبیل کرده‌اند.
موسسه گردشگری و کارآفرینی برای معلولان و زنان
از خانم شناسی درباره فعالیت‌هایی که در سال‌های اخیر انجام داده‌اند سؤال می‌کنیم؛ می‌گوید: «از سال ۹۱ بعد از تأسیس موسسه خیریه کار اصلی ما فعالیت در حوزه گردشگری و کار آفرینی افراد دارای معلولیت شد. حوزه‌های فعالیتی ما در بخش گردشگری بسیار وسیع است و تورهای زیادی برگزار کرده‌ایم. در هر ماه یک یا دو تور مسافرتی درون شهری می‌گذاریم. معمولاً تورها متناسب با فصل برگزار می‌شوند. در کنار این فعالیت‌ها بازارچه و نمایشگاه برگزار می‌کنیم و در آن محصولات تولید شده و کار دست زنان سرپرست خانوار و معلولان را برای فروش می‌گذاریم. از یک هفته پیش هم یک تاکسی سرویس با هدف اشتغالزایی خانم‌های سرپرست خانوار و معلولان راه انداختیم.»
بیرون آمدن برای معلولان بسیار سخت است
او از همسرش می‌گوید که به دلیل داشتن معلولیت افراد معلول را با تمام وجود درک می‌کند و برای همین تمام تلاش خود را برای کمک به آن‌ها می‌کند: «همسر من چون خودش معلول است با دغدغه‌های معلولان آشناست و می‌داند معلولان به راحتی نمی‌توانند در همه جا کار پیدا کنند و برایشان سخت است. بنابراین در هر محیطی نمی‌توانند فعالیت داشته باشند. از طرف دیگر خانم‌ها هم معمولاً به دنبال محیطی امن برای کارند. در اینجا سعی کردیم چنین فضاهایی را فراهم کنیم. معلولان حق دارند همچنان در اجتماع حضور فعال داشته باشند. من و شما خیلی راحت می‌توانیم از خانه بیرون بیاییم اما کسانی که معلولیت دارند شرایط‌شان سخت است و برای آنها موقعیت مناسب حضور در اجتماع فراهم نیست.»
استخدام رانندگان معلول ایده نویی است
به گفته سونیا شناسی، تا قبل از راه اندازی این تاکسی سرویس که معلولان را به استخدام می‌گیرد موسسه، سازمان و ارگان خاصی اقدام به این کار نکرده بود: «چون خودمان به این فکر رسیدیم ایده نویی است. فکر نکنم تا قبل از ما موسسه و سازمان خصوصی یا خیریه‌ای به این کار اقدام کرده باشد. در شهرداری سامانه‌ای است به نام ۶۳۰۵ که معلولان تماس می‌گیرند و از آنجا سرویس می‌گیرند که متاسفانه تا حدودی به سختی سرویس می‌دهند؛ اما اینکه راننده معلول استخدام کنند فکر کنم بار اول است که این اتفاق می افتد.»
استقبال شود باز هم راننده استخدام می‌کنیم
در حال حاضر ۴ راننده در تاکسی سرویس ساحل امید مشغول به کارند. شناسی در این زمینه می‌گوید: «رانندگان در سه شیفت صبح و ظهر و شب و به شکل شبانه روزی کار می‌کنند. تعداد رانندگان خیلی زیاد نیست چون هفته اول کارمان است. با این وجود در حال حاضر ۴ راننده داریم؛یک زن و سه مرد. اگر میزان تماس‌ها زیاد شود راننده بیشتری نیاز داریم و برای همین تبلیغات را افزایش می‌دهیم تا راننده بیشتری بگیریم.» نحوه درآمدزایی رانندگان را نیز اینطور توضیح می‌دهد: «درآمد آژانس‌های دیگر به این صورت است که آنها ۲۰ درصد به عنوان پورسانت می‌گیرند؛ اما در اینجا ساحل امید ۱۵ درصد می‌گیرد که به موسسه تعلق دارد و باز هم صرف امور خیریه موسسه می‌شود.» زوج جوان مبصر و شناسی امیدوارند با این گام، مسوولان و کسانی که از دستشان کاری برمی آید را به این باور برسانند که می‌شود به معلولان بیشتر بها داد و آنها را در اجتماع و جامعه بیشتر از هر زمان دیگر سهیم دانست. همچنین زنان سرپرست خانوار با بودن در محیطی امن و مناسب کاری، به راحتی می‌توانند از پس مخارج و مشکلات زندگی‌شان بربیایند.
منبع: روزنامه صبح نو، ۲۵ مهر ۱۳۹۵