مرکز تحقیقات و چاپ بریل توبیا (فرانسه)

مرکز تحقیقات و چاپ بریل توبیا

ترجمه: تاج الملوک ارجمند (عضو هیأت علمی کتابخانه ملی)
(تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی: زمستان 1376، ش27، ص 86 تا 86)

این مرکز در سال 1977 و به عنوان یکی از مراکز وابسته به دانشگاه پل ساباتیر تولوز در فرانسه تأسیس شد. نام انگلیسی آن اینگونه است:
Tobia Center: Braille research and printing center (France).
هدف و خط‌مشی
این مرکز درصدد تأمین نیازهای فرهنگی و علمی نابینایی که به صورت استاد یا دانشجو در دانشگاه‌های تولوز مشغول‌اند، می‌باشد و این اقدام را به دو روش اجرا می‌کند:
1. تهیه نرم‌افزارهای بریل: یعنی نرم‌افزارهای بریلی که دیگران تولید کرده‌اند، جمع‌آوری و آرشیو می‌کند و به هنگام درخواست در اختیار متقاضیان قرار می دهد.
2. تهیه مواد بریل برای تمام دانشجویان در دانشگاه‌های تولوز و همچنین برای سایر نابینایانی که به این مواد احتیاج دارند.
فعالیت‌های گوناگون
1. انتشارات بریل: از زمان تأسیس، مدارک گوناگون بریل برای توزیع در منطقه «مایدی-پایرنز» بوسیله این مرکز تهیه شده است. این مدارک شامل تمام مواد مورد لزوم آنها می‌شود.
2. تأمین مواد آموزشی دانشگاه‌ها برای درس‌های فیزیولوژی، تشریح، بازرگانی، ادبیات، دروس عمومی و کمک به دانشجویان برای آمادگی در امتحانات.
3. تأمین نیازهای شغلی و حرفه‌ای و تهیه مدارک مورد لزوم برای تعدادی از سازمان‌ها، شرکت‌های بیمه و دادگاه‌ها.
4. تأمین نیازهای فرهنگی از قبیل تهیه داستان برای کودکان و بزرگسالان، تهیه مدارک و استاد موزه‌‌ای آرشیوی و کتابخانه‌ای از شهرهای دیگر و عرضه به متقاضیان.
5. اجرای نیازهای روزانه اداری و بانکی از قبیل تهیه صورت‌حساب‌های بانکی برای نابینایان.
6. تهیه اخبار ماهانه؛ از سال 1977 تا 1979 مدارک زیادی در اختیار نابینایان قرار داده شده است.
7. توسعه و ارتقای بریل از طریق شبکه‌سازی رایانه‌ای؛ این مرکز برای اولین بار در چاپ بریل از کامپیوتر استفاده نموده است.
آرشیو نرم افزارها
این مرکز آرشیوی برای نرم‌افزارهای مورد نیاز نابینایان راه‌اندازی کرده است. اهم نرم‌افزارهای گردآوری شده عبارتند از:
1. نرم‌افزار تبدیل مواد ادبی به بریل: این نرم‌افزار در رایانه بزرگی در دانشگاه «پل ساباتیر» قرار داده شده و از طریق شبکه «ترانسپاک» قابل دسترسی است.
2. نرم‌افزار تبدیل موسیقی به بریل: که متن را نیز در همان لحظه کنترل می‌نماید. پایانه تهیه علایم ریاضی نیز اخیراً مورد استفاده مرکز قرار گرفته است.
4. نرم‌افزار تبدیل متن بریل به متن چاپی.
5. نرم‌افزار تبدیل زبان عربی به بریل.
6. نرم‌افزار آموزشی نظامی هوشمند برای آموزش صرف و نحو زبان عربی است و از این نظام بیشتر در کشورهای عربی مثل تونس استفاده می‌گردد. در نتیجه موفقیت در تهیه این قبیل نرم‌افرازها گروه‌هایی از انگلستان، آلمان، ایتالیا، امریکا و کانادا برای بازدید و اعلام آمادگی برای همکاری به این مرکز آمده‌اند. کانادا نیز با این مرکز قرارداد همکاری منعقد نموده است.
دیگر اقدامات و فعالیت‌ها
این مرکز از سال 1984 عضو جمعیتی به نام نابینایی و توانبخشی شده است که اخیراً نام این جمعیت به نام نابینایی و فن‌آوری تغییر یافته است. این مرکز همچنین با کالج‌های اروپایی برنامه اشتراک منابع داشته و اهداف مشترکی را برای آینده پیگیری می‌نمایند.
تسهیلات رفاهی دانشجویان در این مرکز عبارتند از: یک رستوران که دانشجویان را به طور رایگان تغذیه می‌نماید. به وسیله اتصال یک رایانه کوچک به مرکز رایانه‌ای دانشگاه دانشجویان قادر به دستیابی به فایل‌های متعدد از جمله واحدهای درسی، دوره‌های ایجاد شده، تمرین‌ها و تغییرات به وجود آمده در آنها و سایر اطلاعات آموزشی مورد نیاز هستند.
در ضمن این رایانه به دستگاه‌های چاپ بریل نیز متصل است. هر دو کامپیوتر دارای ترکیب‌کننده‌های صدا هستند، در نتیجه دانشجویان نابینا می‌توانند تشخیص دهند که کدام قسمت از مدارک را لازم دارند که فقط همان قسمت را به بریل تبدیل نمایند.
در فراهم‌آوری تسهیلات و تهیه نرم‌افزارهای متعدد، کمک‌های مالی «مایدی پیرنس ریجینال کانسیل» بسیار مؤثر بوده است.
نظریه توان‌نامه
این مرکز الگوی مناسبی برای دانشگاه‌ها و حتی شهرها است. بریل اگر با رایانه ترکیب شود، کارآیی آن چند برابر می‌شود و این مرکز توانسته این ایده را برای روشندلان تحقق بخشد، از اینرو نظر رؤسای محترم دانشگاه‌ها و معاونان آنان را به این الگو جلب می‌کنیم.